«Είναι σήμερα εφικτή η παραγωγική ανασυγκρότηση;» του Αλέξανδρου Οικονομίδη

Ομιλία στην εκδήλωση του Άρδην με θέμα: 
"Ενδογενή και Αποκεντρωμένη Παραγωγική Ανασυγκρότηση" στις 09/04/2014.

«Η Ελλάδα, σαν η κατ εξοχήν χώρα του "μικρομεσαίου", είναι σε αυτό ακριβώς το κρίσιμο και ζωτικό σημείο, σε απολύτως πλεονεκτική θέση.

Έχει πολύ λίγα να "ακυρώσει" και "καταστρέψει" και την ίδια στιγμή, όλο το παραγωγικό της σύμπαν να διασώσει, οδηγώντας το, σε ένα μέλλον με ασφάλεια και προοπτική.»

Περιεχόμενα
1. Παγκόσμια οικονομική παραγωγική συνθήκη.                                
2. Που πατάει αυτός ο τόπος?                                                                  
3. Γιατί είναι σήμερα αναγκαία η Παραγωγική Ανασυγκρότηση;    
4. Καθεστώς στρατηγικής ασάφειας.                                                    
5. Περί της δήθεν ελεύθερης αγοράς.                                                  
6. Είναι σήμερα εφικτή η παραγωγική ανασυγκρότηση;                  
7. Σε τι στοιχεία θα στηρίζεται ένα τέτοιο εναλλακτικό πρότυπο;  
8. Επί των Ληπτέων Μέτρων.                                                                  
9. Υπάρχει ανάγκη για ένα νέο θεσμικό πλαίσιο;                                
10. Για την αποκέντρωση.
                                                                    

1.        Παγκόσμια οικονομική παραγωγική συνθήκη - υπερκυριαρχία του «εικονικού»-χρηματοπιστωτικού-κερδοσκοπικού κεφαλαίου.

Το 95% της παγκόσμιας οικονομικής δραστηριότητας σήμερα είναι χρηματοοικονομικού τύπου. Αυτό το 95% υπάρχει μόνο στον εικονικό κόσμο των εντολών αγοράς και πώλησης αξιών ή νομισμάτων. Μόνο ένα 5% της οικονομίας είναι πραγματική οικονομία δηλαδή παραγωγή, μεταφορά και πώληση συγκεκριμένων πραγμάτων.

Επτά χρόνια μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers και την ανάδειξη της χρηματοπιστωτικής φούσκας, τι έχει αλλάξει στην οικονομία της ανεπτυγμένης βιομηχανικά δύσης;

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σε πρόσφατη έκθεσή του τονίζει: ”Η μελλοντική βιομηχανική δύναμη και σημασία της Ευρωπαϊκής Ένωσης έγκειται σε μια στρατηγική για την αναγέννηση της βιομηχανίας για μια βιώσιμη Ευρώπη”[1]

Στην Ευρωπαϊκή Ένωση γράφονται ωραίες εκθέσεις περί της αναγκαιότητας να στηριχθούμε στην παραγωγή. Αναγνωρίζουν ότι οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις είναι ο κύριος φορέας γι αυτό και ζητάει να στηριχθούνε και να χρηματοδοτηθούνε από τις Τράπεζες. Επί της ουσίας όμως συνεχίζουν να προωθούν το ίδιο πτωχευμένο μοντέλο του μαζικού καταναλωτικού προϊόντος, επιβεβλημένο από τα πάνω, χωρίς να ενδιαφέρονται καθόλου για τις αληθινές ανάγκες αυτού του κόσμου.

Είμαι πολύ περίεργος να δω πως θα πείσουν τις Τράπεζες τους, που είναι βουτηγμένες στα εικονικά μεν παράγωγα, με απολύτως όμως πραγματικά κέρδη, να επενδύσουν στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, με δάνεια μεγάλου ρίσκου και αβέβαιης σημερινής και μελλοντικής απόδοσης.

Μετά τις εκλογές στην Αμερική, ξεκίνησε μια σοβαρή συζήτηση, με ανάδειξη μάλιστα της αναγκαιότητας να ξαναγυρίσουμε στην ενδογενή παραγωγή ή αλλιώς το Remanufacturing. [2]

Σε πρόσφατο άρθρο ο καθηγητής Γιάννης Βαρουφάκης[3] περιγράφει τα εξής:

Αγναντεύοντας από το παράθυρό μου, στο Όστιν του Τέξας, παρατήρησα ένα μεγάλο σύννεφο σκόνης στο βάθος του ορίζοντα... όπου οι μπουλντόζες και τα μηχανήματα δούλευαν ασταμάτητα, παράγοντας τη σκόνη που τράβηξε την προσοχή μου...επρόκειτο για μεγάλο βιομηχανικό κέντρο.  
Αν και στην αρχή δεν το πρόσεξα, μετά από λίγα λεπτά συνειδητοποίησα ότι κάτι έλειπε από αυτό το εργοτάξιο: οι άνθρωποι! ...Δέκα μπουλντόζες, τρεις γερανοί και καμιά δεκαριά άλλα κινούμενα εργαλεία, κινούνταν μόνα τους γύρω τους. Άνευ οδηγών, χειριστών, εργατών εν γένει. Το εργοτάξιο που παρατήρησα, είναι το νέο εργοστάσιο της Apple.
Και, ναι, η κατασκευή του έχει αυτοματοποιηθεί σχεδόν ολοκληρωτικά... Ένα εργοστάσιο που κανονικά θα απασχολούσε χιλιάδες εργαζόμενους, θα λειτουργεί με την παρουσία λιγότερων από εκατό ψυχές.  Οι μισθοί δεν έχουν πλέον καμία σημασία. Η εξαγωγή παραγωγικών διαδικασιών από την Αμερική προς την Κίνα (το off-shoring) δεν ήταν παρά ένα ενδιάμεσο στάδιο.
Η παραγωγή επέστρεψε στην Αμερική. Όχι όμως και οι θέσεις εργασίας. Το νέο εργοστάσιο της Apple, όχι μόνο κατασκευάζεται χωρίς τον ιδρώτα Αμερικανών εργατών, αλλά και θα παράγει πλήρως αυτοματοποιημένα, χωρίς να προσληφθούν Τεξανοί.
Καλώς όρισες στον Νέο, Γενναίο Κόσμο παραφράζοντας το welcome to the new brave world του Άλντους Χάξλεϊ. »

Αλλού αναφέρει[4] «μια τέτοια «οικονομία» θα μπορούσε ποτέ να παραγάγει «αξία»;

Ένα ελβετικό ρολόι «παράγει» τη σωστή ώρα ως «προϊόν». Όμως, αυτό το «προϊόν» έχει «αξία» μόνο στον βαθμό που κάποιος άνθρωπος το «καταναλώνει».

Αν το ρολόι το «διαβάζουν» μόνο άλλες μηχανές ή άλλα ανδρείκελα, δεν έχει νόημα να μιλάμε για «αξία» αλλά απλώς για «λειτουργία»...

Υπό αυτό το πρίσμα, ο καπιταλισμός είναι αδύνατον να επιβιώσει μετά τη μετατροπή των εργαζόμενων σε «μονάδες» παραγωγής. ... Μια τέτοια διαδικασία, από την οποία απουσιάζει η ανθρώπινη απροσδιοριστία, αδυνατεί να παραγάγει προϊόντα τα οποία να έχουν την παραμικρή αξία.

...Εδώ έγκειται το δράμα του καπιταλισμού: Όσο περισσότερο το κεφάλαιο καταφέρνει να μετατρέπει τους εργαζόμενους σε αψόγως λειτουργούντα «αυτόματα» (να εξαφανίζει την αντίστασή τους στην εμπορευματοποίησή τους), τόσο μικρότερη η ικανότητα του καπιταλισμού να παράγει αξία και τόσο πιο κοντά έρχεται στην οικονομική κρίση και την ύφεση που αποσταθεροποιούν τη δύναμη του κεφαλαίου. »

Η παραγωγή σήμερα στη Δύση, δεν στηρίζεται στο πάλε ποτέ δυναμικό του βιομηχανικού εργάτη. Αυτό το είδος υφίσταται πια σχεδόν αποκλειστικά στα πλαίσια ενός "κινέζικου μοντέλου", εκτός του "ευρύτερου γεωγραφικού μας χώρου".

Η όποια "βιομηχανική υπόσταση" και δύναμη της βόρειας Ευρώπης και Αμερικής, συνιστά επί της ουσίας μια υπηρεσία, που διαχειρίζεται μια "υπερπόντια" παραγωγική διαδικασία.

Ο κυρίαρχος διεθνοποιημένος παραγωγικός - βιομηχανικός τομέας, συμπιεσμένος ασφυκτικά από την υπερκερδοφορία του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου, δεν επενδύει πλέον σε προϊόντα που ανταποκρίνονται σε «αληθινές» ανάγκες. Αυτές στερούνται  της υπερκερδοφορίας που προσφέρουν μόνο τα τυπικά μαζικά προϊόντα, τα οποία στηρίζονται  στην υπερεκμετάλλευση φυσικών και ανθρώπινων πόρων.

Αυτή όμως η μαζική φορντική παραγωγή, ένα παραγωγικό μοντέλο αιώνων αδιαμφισβήτητο μέχρι χθες, είναι πλέον σε κρίση-πτώχευση και μάλλον χωρίς επιστροφή.

Ο εφεδρικός στρατός του βιομηχανικού καπιταλισμού, έχει μεταμορφωθεί σήμερα σε αυξανόμενο στρατό πλεοναζόντων που δεν χωρούν στο σύστημα.

Οι άνεργοι δεν είναι πλέον εφεδρικοί σε τίποτα.

Αν προηγουμένως ο καπιταλισμός κυριαρχούσε, εκμεταλλευόμενος την εργατική δύναμη, σήμερα κυριαρχεί αποκλείοντας αυξανόμενα τμήματα του πληθυσμού.

Αρχίζει λοιπόν να εμφανίζεται ένας Τρίτος Κόσμος μέσα στον Πρώτο Κόσμο. [5]

2.        Που πατάει αυτός ο τόπος?    Ποια είναι η ταυτότητά του?

Είμαστε μια γενιά που έχει ευτυχώς ακόμη ζωντανές εμπειρίες από ένα άλλο πραγματικό παραγωγικό πρότυπο.

Οι δεκαετίες του '50,60 και μέχρι τα μέσα του 70, δεκαετίες δηλαδή που πολλοί από εμας τις έχουμε ζήσει, έστω και μέσω των πατεράδων μας, δημιούργησαν ένα πραγματικό πλεόνασμα μέσω της απολύτως ενδογενούς ανάπτυξης της εποχής αυτής.

Είναι ακόμα ζωντανές οι εμπειρίες μου από το μηχανουργείο του πατέρα μου στη περιοχή του Ψυρρή.

Η βιοτεχνική ανάπτυξη της περιοχής, χαρακτηριστικό της οποίας ήταν  η πολυμορφία και συνύπαρξη τόσων διαφορετικών μεταποιητικών μονάδων, σε μια πολύ μικρή περιοχή, όπως μηχανουργεία, νικελωτήρια, τσαγκάρικα, χυτήρια, ξυλουργεία, γαζωτήρια, τσαντάδικα, ραφτάδικα και τόσα άλλα, δημιούργησε μια απίστευτη συνέργεια όλων αυτών μεταξύ τους, για τη δημιουργία ενός τελικού προϊόντος που απευθυνόταν κατεξοχήν, στην εγχώρια αγορά.

Όλοι αυτοί οι μαστόροι τεχνίτες βιοτέχνες, όταν ξεκινήσανε δεν είχαν χρήματα, τεχνολογικό εξοπλισμό και μέσα, δεν είχαν cash flow & business plan, οι τράπεζες ήταν σχεδόν ανύπαρκτες γι αυτούς, αλλά αυτό που είχαν ήταν ο λόγος και το ήθος στην αγορά (δεν ξέραν τι σήμαινε επιταγή) και αυτά δεν κληρονομούντο αλλά κερδίζονταν μέρα με την ημέρα.

Γι αυτούς τους τεχνίτες δεν υπήρχε κάτι το μη κατασκευάσιμο.

Δώσε μου την παραγγελία λέγανε και εγώ θα βρω τον τρόπο να στο κατασκευάσω.

Το προσωπικό τους δεν αποτελούνταν από βιομηχανικούς εργάτες αλλά συνήθως νέους που τους εκπαίδευαν για να γίνουν και αυτοί μάστοροι τεχνίτες.
Οι πιο άξιοι τεχνίτες μετά, άνοιγαν δικό τους «μαγαζί» παίρνοντας σαν μοναδικό προικιό, τις περισσότερες φορές, βοήθεια από τα ίδια τα πρώην αφεντικά τους.
Κι αυτό δεν είναι καμιά απώλεια ταξικής συνείδησης, όπως λένε στη Δύση, αλλά σε αυτόν τον τόπο το λένε προκοπή.

Για τον βιομηχανικό Πειραιά της εποχής αυτής τι να πει κανείς?

«Η περιοχή του Πειραιώς στη οποίαν ευρίσκοντο τα μηχανουργεία, τα λεβητοποιεία, και τα χυτήρια ορειχάλκου και χυτοσίδηρου, άρχιζε από την Δραπετσώνα, και τελείωνε στην οδόν Ρετσίνα! Στη περιοχή αυτήν υπήρχαν τα περίφημα εργοστάσια κατασκευής πετρελαιομηχανών του Μαλκότση και του Αξελού. Τα Μηχανουργεία, του Ροντήρη και Στρουμπούλη, του Δαμασκινού, του Μιλιόνη, του Σωτηρόπουλου, του Καουκάκη, του Ζούλια, του Λαλιάμου, του Πετσάλη και πάρα πολλά άλλα! Άστραφτε και βρόνταγε κατά το κοινώς λεγόμενο η περιοχή αυτή του Πειραιά από απόψεως τεχνολογικής παραγωγικότητος υψηλού επιπέδου, που σε συνδυασμόν με την λειτουργίαν των περίφημων νυχτερινών σχολών Μηχανικών και Ηλεκτρολόγων του Εμπορικού Ναυτικού και Ξηράς που υπήρχαν τότε και ακτινοβολούσαν από κύρος και προκοπή, δημιουργείτο το Μέγα και Δυνατόν εκείνο ρεύμα της Τεχνολογικής προόδου...Οι ξακουστές και ιστορικές αυτές σχολές, του Προμηθέα, του Αρχιμήδη, του Πειραϊκού Συνδέσμου και πολλές άλλες, έχουν προσφέρει στην πατρίδα μας πάρα πολύ σπουδαίο έργον, Επίσης στην περιοχή αυτήν του Πειραιά υπήρχε (και εξακολουθεί να υπάρχει) και λειτουργούσε μεγαλειωδώς το εμπόριο Βιομηχανικών ειδών και εργαλείων και το εμπόριο σιδήρου!

Ήταν πράγματι αξιοθαύμαστο το γεγονός, το να βλέπει κανείς τον τεράστιο εργασιακό οργασμό που υπήρχε τότε σε ολόκληρη την πατρίδα μας δια την επανόρθωση, ένεκα των καταστροφικών συνεπειών και της δυσβάσταχτης φτώχειας, που είχαν προέλθει από τον δεύτερον παγκόσμιο πόλεμο, και εν συνεχεία από τον εμφύλιο σπαραγμό.» [6]

Αυτή η συνέργεια της εποχής, ήταν στα αλήθεια και ο κορμός της ενδογενούς ανάπτυξης της εποχής εκείνης, η οποία δεν στηρίχθηκε σε ξένα κεφάλαια, σε κανένα σχέδιο Μάρσαλ, αλλά στη υπεράνθρωπη κινητοποίηση του ελληνικού λαού μετά τον εμφύλιο, όντας αποκλεισμένοι από τον κρατικό μηχανισμό λόγω κοινωνικών φρονημάτων.

Αυτό αποτελεί ένα μη επαρκώς μελετημένο παράδειγμα ενδογενούς ανάπτυξης που παρήγαγε υπεραξία από το τίποτα.

Αυτή η ενδογενής ανάπτυξη θα άξιζε στα αλήθεια να μελετηθεί, ως αληθινό υπόδειγμα για τη διέξοδο από αυτή τη σημερινή κρίση.

3.        Γιατί είναι σήμερα αναγκαία η Παραγωγική Ανασυγκρότηση?

Το μνημόνιο δεν προκάλεσε την παραγωγική αποδιάρθρωση της χώρας, αλλά απλώς την επιτάχυνε και την ολοκλήρωσε. 

Αυτή είναι το αποτέλεσμα πολιτικών επιλογών τουλάχιστον  των τελευταίων 30 χρόνων.

Την κρίση αυτή, ο κυρίαρχος λόγος, συσκοτίζει, κάτω από το νεφέλωμα μιας κουβέντας περί "Ανάπτυξης", η οποία χωρίς παραγωγική ανασυγκρότηση, συνιστά πρόταση, κενή νοήματος για την πραγματική οικονομία και τους ίδιους τους ανθρώπους.

Στο πλαίσιο μιας τέτοιας προβληματικής, υπό το καθεστώς του συνολικού επαναπροσδιορισμού των πάντων, το ζήτημα της παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας, αφορά άμεσα τους πάντες, χωρίς να αποτελεί το αποκλειστικό αντικείμενο κάποιων ειδικών-τεχνοκρατών.

• Η χώρα δεν χρειάζεται καλύτερη διαχείριση του υπαρκτού μοντέλου.
• Η χώρα χρειάζεται ένα εναλλακτικό παραγωγικό μοντέλο και σχέδιο που να στηρίζεται 
• στον πραγματικό φυσικό και πνευματικό πλούτο αυτού του τόπου. 
• Μόνο αυτό μπορεί να συγκινήσει, αφυπνίσει και κινητοποιήσει στ’ αλήθεια ευρύτατα 
• στρώματα του ελληνικού λαού, στη βάση:

o   της αληθινής τους παράδοσης

o   των πραγματικών τους δυνατοτήτων

o   των πραγματικών τους αναγκών.

Οφείλουμε να εξασφαλίσουμε εκείνες τις ελάχιστες αναγκαίες υλικές προϋποθέσεις, που θα επιτρέψουν στην Ελληνική κοινωνία να σταθεί ξανά στα πόδια της.

4.      Καθεστώς στρατηγικής ασάφειας. Δηλαδή άγνοιας των αιτίων που δημιούργησαν την κρίση στην Ελλάδα.

Ο καθηγητής Κωνσταντίνος Γάτσιας αναφέρει[7]:

• Η Ελληνική κρίση είναι αυτοτελής και ενδογενής σε μεγάλο βαθμό.
• Θα είχαμε ούτως ή άλλως κρίση ανεξαρτήτως της παγκόσμιας ή της Ευρωπαϊκής.
• Δεν είχαμε ανάπτυξη την τελευταία δεκαετία.
• Η χώρα ήταν εξαγωγής κεφαλαίων και όχι εισαγωγής.

Αυτή η συρρίκνωση της παραγωγικής ικανότητας της χώρας των διεθνώς εμπορευσίμων και η καθήλωση της, σε τεχνολογίες και προϊόντα μεσαίας και χαμηλής εξειδίκευσης, είναι τελικά εκείνη που καθορίζει τι θέσεις εργασίας μπορεί να προσφέρει η οικονομία, τι μισθούς μπορεί να πληρώνει, το τι εισόδημα μπορεί να δημιουργεί και να αναδιανείμει.

Δεν αντιμετωπίζουμε λοιπόν στην χώρα μας μια κρίση υποκατανάλωσης (Κέυνς,) αλλά κρίση προσφοράς υπερσυσσώρευσης σε υπερπροστατευμένους κλάδους της οικονομίας, όπου μεσοπρόθεσμα δεν υφίστανται δυνατότητες κερδοφορίας.

Και καταλήγει: 
Αν σήμερα έπεφταν χρήματα από ελικόπτερο, το μόνο που θα διογκώνονταν είναι οι παρασιτικοί χώροι της αγοράς.

Μα αυτοί οι τομείς είναι που κατέστρεψαν αυτήν την χώρα.

• Ο πρωτογενής τομέας το 1980 είχε συμμετοχή στο ΑΕΠ 25%, στο 10,5 % το 1990, στο 6,59% το 2000 και το 2010 πήγε στο 3,26%
• Ο δευτερογενής τομέας το 1980 είχε συμμετοχή στο ΑΕΠ 25,3%, στο 26,5% το 1990, στο 20,95% το 2000 και το 2010 πήγε στο 17,9% και
• Ο τριτογενής τομέας το 1980 είχε συμμετοχή στο ΑΕΠ 49,7% στο 63% το 1990, στο 72,46% το 2000 και το 2010 πήγε στο 78,24%.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι σήμερα μόνο ο τομέας της κινητής τηλεφωνίας έχει μεγαλύτερη συμμετοχή στο ΑΕΠ της χώρας από όλον τον πρωτογενή.

Τα χρήματα που επενδύθηκαν στον αγροτικό τομέα αντί να τον ενισχύσουν, ουσιαστικά τον κατέστρεψαν, ξεριζώνοντας παραδοσιακές καλλιέργειες και μετατρέποντας αυτές σε ξένες με τον τόπο τους, που εκτός των άλλων τραγικών επιπτώσεων, βοήθησαν στη γιγάντωση του παρασιτισμού και του μαύρου χρήματος.

Παράγουμε το 80% της παγκόσμιας κατανάλωσης extra παρθένου ελαιόλαδου, και όμως οι παραγωγοί πεινάνε, μια και το πουλάνε σαν πρώτη ύλη, με τιμή γύρω στο 1,4€ το κιλό στους Ιταλούς & Ισπανούς, οι οποίοι αφού το αναμείξουν με το δικό τους, το τυποποιούν και το συσκευάζουν και το πουλούν με μια τιμή γύρω στα 5-6€.

Στην μεταποίηση, τα χρήματα που επενδύθηκαν, σαν αποτέλεσμα των διαφόρων "αναπτυξιακών" προγραμμάτων, στην καλύτερη των περιπτώσεων έστρεψαν "αλλού για αλλού" τους βιομηχανικούς παραγωγούς.

Άλλα χρειαζόντουσαν και άλλα οι διάφοροι "σύμβουλοι" τους έπεισαν να κάνουνε.

Το αποτέλεσμα ήταν να στραφούν σε μεγάλες επενδύσεις, ξένες από αυτούς και τις ανάγκες τους,  οι οποίες λόγω απουσίας ουσιαστικής μαζικής παραγωγής, να τους δημιουργήσουν μεγαλύτερα κόστη από ότι ήταν σε θέση να  αντιμετωπίσουν.

Η μεγάλη διαφορά στο ύψος της επιδότησης, 40% στην Αττική και 90 με 100% στις ακριτικές περιοχές, έστρεψαν πολλούς σε αυτές, χωρίς στην καλλίτερη περίπτωση να εξετάσουν αν υπήρχε καν εξειδικευμένο προσωπικό στις περιοχές αυτές.

Δεν πρέπει βέβαια να ξεχνάμε και τις επενδύσεις "μαϊμού" που μόνο σκοπό είχαν να εξυπηρετηθούν κατ αρχάς οι εκάστοτε Υπουργοί (οι περισσότεροι είχαν συστήσει εταιρείες συμβούλων επιχειρήσεων), οι κρατικοί υπάλληλοι και ότι λεφτά μένανε οι διάφοροι συγκατανευσιφάγοι της διαπλοκής.

Τα κενά ντουβάρια που υπάρχουν στην επαρχία, τα περισσότερα δεν δούλεψαν ουσιαστικά ποτέ!!

Το φοβερό σήμερα είναι ότι ενώ οι περισσότερες επιχειρήσεις έχουν ήδη κλείσει, οι διάφοροι αυτοί σύμβουλοι των επιχειρήσεων αυτών, ακαδημαϊκοί και ανώτεροι δημόσιοι υπάλληλοι εξακολουθούν να υπάρχουν, και συνεχίζουν απτόητοι να συκοφαντούν και διαβάλουν τους μικρομεσαίους επιχειρηματίες, διαδίδοντας ότι αυτοί φταίνε που δεν πήγαν καλά "μια που δεν είχαν business plan και cash flow" (sic)!

Η ΓΓΕΤ μαζί με τους εκάστοτε ακαδημαϊκούς αξιολογητές, ουσιαστικά καταπολεμήσανε  την οιαδήποτε προσπάθεια των βιομηχανιών για καινοτομία, υψηλή τεχνολογία και προσπάθεια δημιουργίας νέου προϊόντος, μια και αυτό στην καλύτερη περίπτωση δεν ταίριαζε στα δικά τους εγκεφαλικά πρότυπα περί κυρίαρχου μαζικού προϊόντος.

Άλλωστε οι δικές μας «καινοτομίες» δεν ταιριάζανε με τις «οικονομίες κλίμακας» και τα «μετρήσιμα» δεδομένα των φορντικών βιομηχανικών χωρών, που ήταν και το πετυχημένο πρότυπό τους.

Δεν ήταν δυνατόν να κάνεις την οιαδήποτε μακροπρόθεσμη επενδυτική πολιτική διότι είχες να αντιμετωπίσεις  ένα απολύτως εχθρικό κρατικό μηχανισμό, που άλλωστε είναι και η βασική προϋπόθεση της οιαδήποτε μακροπρόθεσμης επένδυσης.

Σημερινή κατάσταση

Η κυβέρνηση του Γεωργάκη και τώρα του Σαμαρά, μας κάνει διαυγή τα αποτελέσματα όλων των προηγούμενων κυβερνητικών πολιτικών και μας εξαναγκάζει επι τέλους να αναρωτηθούμε: Τι έφταιξε? Τι πήγε στραβά. Τι πρέπει να περιμένουμε?

Η κοινωνική εξαθλίωση και η διάρρηξη κάθε κοινωνικού συμβολαίου, οι άμεσες επιπτώσεις στον τρόπο ζωής που είχε συνηθίσει ο καθείς από εμάς, μας υποχρεώνει να ξεφύγουμε από τα όποια μέχρι τώρα ιδεολογήματα κουβαλούσαμε (και αν θέλετε κρυβόμασταν βολεμένοι πίσω από αυτά) και να μιλήσουμε σε πραγματικά πια δεδομένα για πράγματα, που αυτή τη φορά δεν αφορούν άλλους αλλά τους ίδιους τους εαυτούς μας και τα παιδιά μας.

Αξίζει να δούμε μερικά από τα πρώτα μέτρα αυτής της κυβέρνησης.

• Κλείνει και συγχωνεύει τους φορείς πιστοποίησης (ΕΒΕΤΑΜ, ΕΛΟΤ κλιπ)
• Διαλύει την τυχόν ακόμα υπάρχουσα Τεχνική Εκπαίδευση.
• Κλείνει και διαλύει την δημόσια Αμυντική Βιομηχανία.

Την ιδιωτική είχαν φροντίσει ήδη να την εξαφανίσουν οι προηγούμενες κυβερνήσεις.

Η ιδιωτική αμυντική βιομηχανία ενώ   ήταν μια προσπάθεια που αρχικά υπερνίκησε κατά 

κράτος τον σκληρό και αθέμιτο ανταγωνισμό των «αντιπροσώπων-μεσαζόντων», τελικά 

όμως υποχώρησε κάτω από την συμμαχία αυτών, με τον κρατικό μηχανισμό και τους 

εκάστοτε «πολιτειακούς» εκπροσώπους του.

Τι δείχνουν αυτά τα μέτρα; μα το προφανές, ότι αυτή η πολιτική είναι στρατηγικό σχέδιο, όχι απλά και μόνο επιβουλής νεοφιλελεύθερων πολιτικών, αλλά ουσιαστικής καταστροφής του παραγωγικού ιστού και της όποιας δυνατότητας μελλοντικής ανάκτησης του από τη νέα γενιά.

Κάθε προσπάθεια που σκοπό έχει να μπορέσει αυτή η κοινωνία να σταθεί στα πόδια της μέσω της δυνατότητας να παράξει προϊόν αυτή και ουσιαστικά καταπολεμείται.

Τι όμως συμβαίνει στα αλήθεια σήμερα?

Συνεχής και ανηλεής διωγμός των ΜμΕ από τον κρατικό φορολογικό και όχι μόνο μηχανισμό.

Σήμερα όποιος παράγει ουσιαστικά αντιμετωπίζεται σαν τρομοκράτης.

Αν δεν φορο-αποφεύγει και έχει φορολογικά κέρδη, τότε ο επιχειρηματίας ουσιαστικά είναι άμεσα υποψήφιος να πάει φυλακή, στην οποία τον οδηγούν οι συνεχείς φορολογικές μεταρρυθμίσεις, που εκτός της άμεσης φορολογίας, περαίωσης, 85% προκαταβολή φόρου ένεκα μελλοντικών κερδών, συνεχών αυξήσεων των ασφαλιστικών εισφορών στο ΙΚΑ, ΤΕΒΕ-ΟΑΕΕ, φόρος επιτηδεύματος, χαράτσι στους λογαριασμούς της ΔΕΗ και τώρα ΕΝΦΙΑ!, συνεχείς αυξήσεις στο ρεύμα, παράλογα δημοτικά τέλη και γενικά ότι κατέβει στο κεφάλι του καθενός υπουργού ή και γενικού γραμματέα, παίζοντας με το excel και αδιαφορώντας πλήρως όχι μόνο για τις κοινωνικές αλλά για αυτές ακόμα τις οικονομικές επιπτώσεις στον τόπο μας.

5.        Περί της δήθεν ελεύθερης αγοράς.

Ας μην κοροϊδευόμαστε ελεύθερη αγορά ουδέποτε υπήρξε και ούτε πρόκειται ποτέ να υπάρξει.

Το βασικό επιχείρημα για να μπούμε στην ΕΟΚ ήταν ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις θα είχαν ελεύθερη πρόσβαση στις Ευρωπαϊκές τράπεζες και θα μπορούσαν να δανείζονται με τους ίδιους όρους και τα ίδια επιτόκια. Αυτό ποτέ δεν ίσχυσε.

Σήμερα μεγάλες επιχειρήσεις όπως η 3E ή αλλιώς Coca Cola, η ΦΑΓΕ, η Βιοχάλκο και άλλες, έχουν ήδη μεταφέρει την έδρα τους στο εξωτερικό, με βασικό επιχείρημα την αναζήτηση κεφαλαίων.

Η ανεπτυγμένη δύση προφυλάσσει την ενδογενή παραγωγή τους, δημιουργώντας νέα εργαλεία προστατευτισμού όπως η πιστοποίηση και οι πατέντες.

Οι προδιαγραφές και πιστοποιήσεις είναι ένας άλλος τρόπος προστατευτισμού.

Εμείς λοιπόν για να τα αντιμετωπίσουμε όλα αυτά οφείλουμε να τα πολεμήσουμε με τα ίδια τους τα όπλα. Δημιουργώντας τις δικές μας πατέντες και προδιαγραφές.

6.        Είναι σήμερα πολιτικά, κοινωνικά και τεχνικά εφικτή η ενδογενής παραγωγική ανά-συγκρότηση της χώρας μας?

Το γεγονός ότι ακόμα και σήμερα στη μεταποίηση, κυριαρχεί ο μάστορας-τεχνίτης, στα δε εναπομείναντα βιομηχανοστάσια υπάρχει σύγχρονος εξοπλισμός και εργαλεία, καθιστά εδώ και τώρα εφικτή τη συγκρότηση ενός εναλλακτικού παραγωγικού τομέα. Ενός παραγωγικού τομέα που θα ανταποκρίνεται σε «αληθινές - πραγματικές» ανάγκες. Τομέα όμως που δεν αφορά σήμερα, λόγο ακριβώς του μικρού μεγέθους, τις προτεραιότητες του παγκοσμιοποιημένου κεφαλαίου, ο οποίος στρέφεται σε επενδύσεις αποκλειστικά μεγάλου μεγέθους και αντίστοιχου οικονομικού αποτελέσματος.

Αυτός ο τομέας, μικρού μεγέθους σε παγκόσμια κλίμακα, τεχνολογικής αιχμής και μαστορικής οφείλει να εκμεταλλευτεί τις ρωγμές και τα κενά του μαζικού μοντέλου, και είναι ιδανικός για τις μικρές ποιοτικές, ευέλικτες και πολυπρόσωπες παραγωγικές μονάδες του τόπου μας.

Η Ελλάδα σαν η κατ εξοχήν χώρα του "μικρομεσαίου", είναι σε αυτό ακριβώς το κρίσιμο και ζωτικό σημείο, σε απολύτως πλεονεκτική θέση.

Έχει πολύ λίγα να "ακυρώσει" και "καταστρέψει" και την ίδια στιγμή, όλο το παραγωγικό της σύμπαν να διασώσει, οδηγώντας το, σε ένα μέλλον με ασφάλεια και προοπτική.

Η Ελλάδα πέρα από το υψηλό γενικά μορφωτικό της επίπεδο, διαθέτει ένα επιπλέον προσόν το οποίο και επιχειρούμε να αναδείξουμε.

Την ζώσα τεχνογνωσία, του ζωντανού  ακόμα παραγωγικού της μοντέλου που βασίζεται στην παράδοση της "μηχανουργίας" και της "μαστορικής".

Τα πολλά παραδείγματα που έχουμε στην χώρα μας από βιοτεχνίες που ακόμα επιβιώνουν, επιμένοντας να δημιουργούν και να παράγουν, μας δείχνουν ότι ο μόνος δρόμος είναι αυτός

Πολλές από αυτές όμως τις βιοτεχνίες, δεν είναι πουθενά καταγραμμένες, είτε διότι κανείς δεν ενδιαφέρθηκε να τις καταγράψει, είτε διότι αυτές στην κυριολεξία κρύβονται προσπαθώντας να επιβιώσουν αμυνόμενες στην επιδρομή των φοροεισπρακτικών μηχανισμών.

Με άλλα λόγια, μια διαφορετική αντίληψη των πραγμάτων της παραγωγής σήμερα, οφείλει να υπερβεί την πρωτοκαθεδρία της ανάλυσης σε επιμέρους κλάδους, που αφορούν άλλωστε άλλες εποχές, και να "Συνθέσει" νέα μικρά παραγωγικά μορφώματα-συμπλέγματα, υπό το φως της αληθινής ωφέλειας των ανθρώπων, της εφαρμοσιμότητας και του απολύτως συγκεκριμένου.

7.        Σε τι στοιχεία θα στηρίζεται, και σε ποια διεθνή πραγματική ανάγκη θα απαντά, ένα τέτοιο εναλλακτικό πρότυπο;

1. Στην τεχνική μας ταυτότητα, ταυτότητα που στηρίζεται στη σύνθεση και όχι στην εξειδίκευση. Αυτό ακριβώς είναι που μας διαφοροποιεί ουσιαστικά από το κυρίαρχο δυτικό πρότυπο. 
2. Στην ιστορική μας ιδιαιτερότητα, που συγκροτείται από «το τόσο κοντά αλλά και τόσο μακριά μας», από την βιομηχανική επανάσταση, με την ουσιαστική απουσία και απαξία του περίφημου φορντικού μοντέλου. 
3. Στο πεδίο της αξίας και της υψηλής ποιότητας. 
4. Οφείλουμε να κατασκευάσουμε προϊόντα δικά μας που θα διαθέτουν ταυτότητα και υψηλή εντόπια προστιθέμενη αξία, που θα γεννά και θα διαχειρίζεται ο ίδιος ο τόπος μας. 
5. Μόνο τότε θα μπορέσουμε να απαντήσουμε, με υγιή και αυτοδύναμο τρόπο στο ζήτημα της ανεργίας, δημιουργώντας τις πραγματικές προϋποθέσεις, μιας κοινωνίας ουσιαστικού πλούτου και ισοτιμίας, προς τα πάνω και όχι προς τα κάτω.
6. Στο πεδίο του μικρού μεγέθους, που δεν υποτάσσεται στο μεγάλο, αλλά αντίθετα το συνθέτει με απολύτως σύγχρονο τρόπο.
7. Στο πεδίο της ποιοτικής απάντησης σε συγκεκριμένες και αληθινές ανάγκες, έξω από την διεθνώς πτωχευμένη σφαίρα του τυπικού μαζικού και φθηνού.

Συστήματα σχεδιασμένων βιομηχανικών προϊόντων, δηλαδή συστήματα σύγχρονης κατασκευής του «κουστουμιού μας στο ράφτη, στα μέτρα μας», απαντούν σε αληθινές ανάγκες της παγκόσμιας αγοράς, και ταυτόχρονα συνιστούν ιδανικό προνομιακό πεδίο ανάπτυξης για τις μικρές παραγωγικές μονάδες της χώρας μας.

Η υλοποίηση σήμερα ενός τέτοιου σχεδίου, προϋποθέτει πράγματα που διαθέτουμε ακόμα σε υπερεπάρκεια. Έχει δυνατότητα οριζόντιας εφαρμογής σε όλο το πεδίο της παραγωγής και μεταποίησης, από τον αγροτικό τομέα, μέχρι τα βιομηχανικά προϊόντα υψηλής τεχνολογίας, διατρέχοντας επί της ουσίας όλα τα ζητήματα αιχμής που απασχολούν τη βιομηχανία σήμερα διεθνώς.

8.        Επί των Ληπτέων Μέτρων.

Το κύριο και βαθύτερο διακύβευμα της κρίσης, παρά το φαινομενικό του "οικονομίστικο" πρόσωπο, είναι κατά βάθος αξιακό.

Οφείλουμε να υπερβούμε την από τα πάνω επιβεβλημένη ατζέντα των 500 ή και των 750 ακόμη ευρώ.

Ένας εναλλακτικός στον κυρίαρχο δρόμος, δεν αφορά καθόλου σε κεφάλαια, ξένες επενδύσεις, χωροταξικά σχέδια, υπερτοπικές συγκεντρώσεις, μεγαλεπήβολα και έξω από μας μεγέθη.

Είναι κυρίως ζήτημα αξιακό και αλλαγής νοοτροπίας, που βλέπει και θέλει την ανάκτηση  της αυτοεκτίμησης και της ταυτότητας μας.

·       Περί φορολογίας.

Για να έχει αποτέλεσμα μια ενδογενής υγιής δική μας δυναμική, δεν μπορεί να στηρίζεται σε αντιλήψεις περί έξωθεν βοήθειας και αναδιαρθρώσεις των ήδη υφισταμένων δανείων, με άμεση συνέπεια  την προσφυγή σε νέους δανεισμούς και  την φορολόγηση ενός πλούτου χωρίς πατρίδα. Αυτή θα καταλήξει τελικά στην υπερφορολόγηση εκείνων που έχουν πατρίδα και προσπαθούν στον τόπο τους, και τους οποίους η τελευταία περίοδος έχει ήδη οδηγήσει σε οικονομική εξαθλίωση.

Δεν είναι δυνατόν ενώ εξαγγέλλεις την αναγκαιότητα ανασυγκρότησης της χώρας να την εξαρτάς ουσιαστικά από τα μέτρα φορολογίας.

·       Δεν μπορούμε να μιλάμε για " διευκολύνσεις και ρυθμίσεις χρεών".

Αν θέλουμε ο χώρος των μικρομεσαίων μεταποιητικών επιχειρήσεων, όχι να "επιβιώσει" απλά, αλλά να αποτελέσει τον κορμό της παραγωγικής ανάκαμψης του τόπου, οφείλουμε, στα πλαίσια μιας νέας στρατηγικής, να επιβάλουμε καθεστώς γενικευμένης σεισάχθειας και πλήρους φορολογικής απαλλαγής για όλους τους πραγματικούς μικρούς παραγωγούς, μέχρι να ανακάμψουν.

·       Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε την πολιτική των όποιων επιδοτήσεων.

Είναι κοροϊδία να δίνουμε δήθεν επιδοτήσεις και μετά να υπερφορολογούμε τις επιχειρήσεις αυτές. Είναι προτιμότερο να τις ενισχύσουμε ουσιαστικά με άλλους τρόπους, βάσει του ποσοστού της Ελληνικής Προστιθέμενης Αξίας (ΕΠΑ) που επιτυγχάνουν στο τελικό προϊόν που παράγουν.

Αυτός είναι και ένας τρόπος να κτυπηθεί το καθεστώς διαπλοκής και διακίνησης μαύρου χρήματος. Είναι προτιμότερο το κράτος να διαθέσει τα όποια εναπομείναντα χρήματα των Ευρωπαϊκών προγραμμάτων σε κοινωνικούς ή και άλλους σκοπούς.

·       Καινούργιος κανονισμός "Δημόσιων Προμηθειών" που ουσιαστικά θα πριμοδοτεί  την Ελληνική Παραγωγή μέσω του ελέγχου της ΕΠΑ.

Δεν είναι τυχαίο ότι στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ έχουν τυπικά απαγορευθεί από το 2009, βάση της κοινοτικής οδηγίας 2009/81/ΕΚ, κάθε προτιμησιακό καθεστώς στις προμήθειες της Άμυνας, τα στοιχεία δείχνουν ότι, κατά το διάστημα Αύγουστος 2011-Μάρτιος 2013 στην Ε.Ε, το 92% το συμβάσεων που υπογράφηκαν από τα κράτη μέλη έχει ανατεθεί στην εγχώρια βιομηχανία τους, ενώ σε αξία συμβάσεων το αντίστοιχο ποσοστό ανέρχεται σε 97%.[8]

Είναι προφανές ότι στη πράξη οι χώρες της Ε.Ε, με στοχευμένες κινήσεις κατορθώνουν να αναθέτουν σχεδόν το σύνολο των αμυντικών τους δαπανών στη εγχώρια βιομηχανία τους.[9]

·     Την ριζική μεταφορά πόρων, υπό το όραμα μιας ζωτικής εθνικής παραγωγικής στρατηγικής, από το κράτος στην κοινωνία, από το κέντρο στην περιφέρεια και από τον χώρο της διάθεσης στον χώρο της μεταποίησης.

·       Την θεσμική ενθάρρυνση και οικονομική ενίσχυση στη συγκρότηση κοινών δικτύων επικοινωνίας και συνέργειας, ανάμεσα σε όλους τους συντελεστές του παραγωγικού κύκλου, δηλαδή σχεδιαστές, παραγωγούς και τελικούς αποδέκτες.

Τι χρειάζεται για να γίνει αυτό?

Αυτό που χρειάζεται πρώτα από όλα είναι ένα πολυετές σχέδιο για την ενδογενή παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας μας.

Πρώτα από όλα ο Ελληνικός λαός να ξαναβρεί την αυτοεκτίμησή του και τις ηθικές ταυτοτικές αξίες του.

Δεύτερο πρέπει να πιστέψει ότι αυτή η προσπάθεια τον αφορά και απαιτεί την ενεργή όχι μόνο στήριξη αλλά και συμμετοχή του.

Αυτή η ανασυγκρότηση δεν αφορά μόνο ένα πολιτικό κόμμα, και στην προκειμένη περίπτωση τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά είναι υπόθεση όλης της κοινωνίας.

Εδώ δεν χωράνε τεχνητοί διαχωρισμοί μεταξύ αριστερών - δεξιών ή όπως άλλως ο καθείς αυτοπροσδιορίζεται ή και ετεροπροσδιορίζεται.

• Για να υπάρξει αυτό χρειάζεται πρώτα από όλα Άμεση Δημοκρατία.
• Χρειάζεται η κοινωνία να ξανααποκτήσει εμπιστοσύνη στους θεσμούς και στο Δημόσιο.
• Χρειάζεται να πούμε όλη την αλήθεια στον Ελληνικό λαό.
• Μόνο αυτός θα βάλει πλάτη και θα στηρίξει αυτήν την προσπάθεια, τα αποτελέσματα της οποίας όμως, θα είναι ορατά στό άμεσο μέλλον.

Για να γίνει αυτό χρειάζεται να συσταθεί όχι ακόμα μια άλλη κομματική κυβέρνηση, αλλά Κυβέρνηση Εθνικής Σωτηρίας , που θα την ελέγχει πραγματικά ο Ελληνικός λαός με άμεση δημοκρατία, δηλαδή με άμεσες τοπικές συνελεύσεις όπου οι κοινότητες θα μπορούν να ανακαλούν τους αντιπροσώπους τους.

Η χώρα μας είναι πολύ μικρή και έχει αυτήν την δυνατότητα αρκεί να το θελήσουμε.

Ο καθηγητής Γιώργος Κοντογιώργης  αναφέρει:

«Εάν η κοινωνία κατέχει το «ελέγχειν» και το «ευθύνειν» της πολιτικής δεν χρειάζεται φροντίδα. Θα βρει μόνη της το δρόμο της αναδιανομής του οικονομικού προϊόντος, της δικαιοσύνης και της ευτυχίας.

Το πρόβλημα είναι να αλλάξουμε τη δομή της δημόσιας διοίκησης, να συνδυάσουμε την προσωπική ευθύνη του υπαλλήλου και το έννομο συμφέρον του πολίτη....

Ο τρίτος πυλώνας της ελληνικής κακοδαιμονίας είναι η νομοθεσία που οικοδομεί τη διαπλοκή και τη διαφθορά.... »[10]

Βασικός ανασταλτικός παράγοντας για την οιαδήποτε Παραγωγική Ανασυγκρότηση ήταν και είναι η αντιμετώπιση Ενός κράτους και Μιας πολιτείας, που μέχρι τώρα είχε σαν αποκλειστικό σκοπό και συμφέρον, την εξυπηρέτηση μιας πολιτικής τάξης “συγκατα-νευσιφάγων που τη χρησιμοποιούν ως πρυτανείο σίτισής των.[11]

9.        Υπάρχει ανάγκη για ένα νέο θεσμικό πλαίσιο;

Όλα αυτά θα μείνουν στο επίπεδο επιθυμιών, αν παράλληλα δεν προχωρήσουμε σε ριζική αλλαγή και δημιουργία ενός νέου θεσμικού πλαισίου, που θα ξανακερδίσει την εμπιστοσύνη της κοινωνίας.

Ενδογενής παραγωγική ανασυγκρότηση δεν υφίσταται χωρίς:

• Την «μετατροπή» της κοινωνίας, από αντικείμενο σε υποκείμενο της πολιτικής.
• Την έξω-κρατική δημιουργία, δηλαδή «επιχειρείν»
• «Εξω-κρατική δημιουργία και επιχειρείν» σημαίνει υποχώρηση του κρατικού παράγοντα υπέρ της κοινωνίας, δηλαδή ευνοϊκό απλό και σταθερό επιχειρηματικό περιβάλλον, υπέρ της μικρής επιχειρηματικής πρωτοβουλίας, που θα προστατεύεται αποτελεσματικά, από την ισοπεδωτική ιδιοτέλεια, μεγάλων οικονομικών συμφερόντων.
• Νέο σαφές Κοινωνικό Συμβόλαιο, επί τη βάσει μακρόπνοου σαφούς στρατηγικού σχεδίου, ανάμεσα σε όλα τα υποκείμενα της κοινωνίας, της παραγωγής, της εκπαίδευσης και του νομοθετικού σώματος.
• Ριζική θεσμική συντακτική αλλαγή μέσω της σύγκλησης της Εθνικής Συντακτικής Συνέλευσης.
• Δημόσιο χωρίς άμεση αναφορά στην ενδογενή παραγωγή, δεν υφίσταται.
• Παιδεία χωρίς άμεση αναφορά στην ενδογενή παραγωγή, δεν υφίσταται.
• Τράπεζες χωρίς άμεση αναφορά στην ενδογενή παραγωγή, υφίσταται αλλά δεν αφορά την κοινωνία.

10.      Για την αποκέντρωση

Δεν είναι καθόλου τυχαίο, το γεγονός ότι επιχειρείται μια τεράστια επίθεση στην μικρή ιδιοκτησία, τόσο στο σπίτι, στην πόλη όσο και στους αγρούς στην περιφέρεια.

Δεν είναι τυχαίο ότι σήμερα στην επαρχία ακόμα δεν είναι τόσο εμφανή τα σημάδια της κοινωνικής εξαθλίωσης.

Ο πραγματικός σημερινός πλούτος αυτού του τόπου,  προέρχεται κυρίως από το γεγονός της πολύ ιδιαίτερης και καθυστερημένης, βιομηχανικής του "αστικοποίησης". 

Σε απλά ελληνικά, η κύρια πηγή του πλούτου μας σήμερα, είναι η ζωντανή και ιερή ακόμη σχέση μας με τις οντότητες "γη μου" και "σπίτι μου".

Ο Έλληνας κάτοικος της πόλης, στη μεγάλη του πλειοψηφία, έχει απόσταση μιας, το πολύ δυο γενεών με τον "αγρότη" πρόγονο του.

Τα μεγάλα φαινόμενα αστικοποίησης εδώ συνέβησαν μόλις μετά την καταστροφή του 22 και μετά τον εμφύλιο πόλεμο. Είναι λοιπόν πρόσφατα και απολύτως αναστρέψιμα.

Τα αντίστοιχα φαινόμενα στη Δύση, έχουν στην πλάτη τους προϊστορία αιώνων.

Σε πια άλλη ευρωπαϊκή χώρα υπάρχει το δικό μας ποσοστό ιδιοκατοίκησης, σε πια άλλη ευρωπαϊκή χώρα, τόσο μεγάλο ποσοστό ανθρώπων έχει ζωντανή ακόμα καθημερινή σχέση με κάποιον πρώτου βαθμού συγγενή του στην περιφέρεια και την ύπαιθρο?

Σε πια άλλη ευρωπαϊκή χώρα, οι κάτοικοι έχουν σε τέτοιο διευρυμένο βαθμό, δεύτερη ιδιόκτητη κατοικία και ένα μικρό χωράφι στην επαρχία και τον τόπο καταγωγής τους?

Οι Έλληνες έχουν ακόμη σχέση με αυτόν τον τόπο, έχουν πραγματική συναίσθηση του μακρά "οικονομικότερου" και ουσιαστικότερου τρόπου ζωής στην περιφέρεια.

Η πόλη λοιπόν του πληθυσμού των 5 εκατομμυρίων, σαν ιστορικό φαινόμενο, πέρα από  προϊόν μιας γενικής στρέβλωσης, είναι κυρίως προϊόν ενός ήδη νεκρού, προηγούμενου και ήδη παρωχημένου, παραγωγικού μοντέλου.

Και ευτυχώς, συνιστά ακόμη φαινόμενο απολύτως αναστρέψιμο.

Πόσο μάλλον σήμερα, όταν η τεχνολογική επανάσταση και η διαδικτυακή επικοινωνία φέρνουν στην περιφέρεια όλα τα "καλά" του "υδροκεφαλικού κέντρου", χωρίς καθόλου αναγκαστικά να πρέπει να την επιβαρύνουν και με όλα τα "κακά" του.

Τα όποια σενάρια των "εκσυγχρονιστών" για το μέλλον, ανεξαρτήτως ιδεολογίας, αριστερής η δεξιάς, περνά μέσα από τον αφανισμό της μικρής ιδιοκτησίας.

Αυτή η καταστροφή θα επιλύσει υποτίθεται ως δια μαγείας όλα τους προβλήματα, αφού θα επιτρέψει την αυταρχική-κεντρική διαχείριση  των πάντων, απελευθερώνοντας τα όποια μεγαλεπήβολα σενάρια "ανάπτυξης" μέσω της καταστροφής του χθες.

Προϋπόθεση της πλήρους άλωσης του τόπου, είναι η άλωση της ταυτότητας του, και η ταυτότητα αυτή "εν της πράγμασι" αμύνεται μέσα από την γη και το σπίτι του.

Με αυτή την έννοια, η προάσπιση σήμερα της μικρής ιδιοκτησίας δεν συνιστά μια "μικροαστική" ιστορικά ξεπερασμένη εμμονή, αλλά έναν κατ εξοχήν "εθνικό" στόχο και προτεραιότητα, προτεραιότητα που καταντά η κύρια αντίθεση της συγκυρίας.

---

[1]ΕΚΘΕΣΗ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την αναβιομηχάνιση της Ευρώπης για την προαγωγή της ανταγωνιστικότητας και της βιωσιμότητας – (2013/2006 (ΙΝΙ)

[2]  Πολύ ενδιαφέροντα άρθρα υπάρχουν στο Brookings Institute με θέμα: RemakingFederalism | Renewing the Economy  και Needed: Efforts to Manufacture aRecovery

[3] Κι αντο κεφάλαιο του μέλλοντος δεν μας έχει ανάγκη;

[4] Το matrix ως ντοκιμαντέρ.

[5] MARTA HARNECKER  «Πραγματοποιώντας το Αδύνατο»  εκδ. Οδυσσέας, 2007

[6]  Αναμνήσειςαπό τα μαθητικά μου χρόνια Του ΚυριάκουΔημ. Καραντζή

[7] Εισήγηση του καθηγητή και πρύτανη της ΑΣΟΕΕ Κωνσταντίνου Γάτσιου στη διημερίδα  του Levy Economics Institute με θέμα: "Έξοδος από την κρίση: Η πρόκληση της εναλλακτικής πορείας " στις 9 Μαρτίου 2013.

[8] (Commission staff working document on defense .COM(2013) 542 final tab.12-13)

[9] Από την ομιλία του Σάκη Μπαράκου στην εκδήλωση του Άρδην “H ελληνική αμυντική βιομηχανία και η παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας”

[10] ΓιώργοςΚοντογιώργης  «Να απο-αιχμαλωτίσουμε τηνπολιτική"            Δρόμος τηςΑριστεράς.26/10/2012
[11] ΓεώργιοςΚοντογιώργης "Το ζήτημα της σχέσης μεταξύ κοινωνίας και πολιτικής " Συνέντευξη στο Δρόμο της Αριστεράς.


Δείτε την ομιλία