Λαοκράτης Βάσσης "Διαπερνώντας το τείχος των εμπλοκών στην Ελλάδα της κρίσης"

Η παρέμβαση του Λαοκράτη Βάσση στην εκδήλωση της "Δράσης", την Δευτέρα 2 Δεκέμβρη 2013.

"Δεν κινείται ο λαός! Μα πότε κινείτε ο λαός; Ένας λαός κινείται όταν υπάρχει κινούσα ιδέα που θα βάλει φωτιά στην ψυχούλα του. Μια κινούσα ιδέα, η οποία θα τον συναρπάσει, θα τον συνεγείρει για να τους σαρώσει. Αυτή την κινούσα ιδέα θα την πούμε πιο διανοουμενίστικα, στρατηγική αντίληψη για να βγούμε από τα αδιέξοδά μας. Τι είναι αυτό το στρατηγικό δια ταύτα; Πρέπει να είναι κάτι το πάρα πολύ απλό. Να είναι σαφές, να είναι κρουστικό, για να είναι πειστικό, να το πάρει ο κόσμος, να το κάνει τραγούδι και αυτό να τον οδηγεί."

Τα όσα ακούσαμε είναι μια πολύ ουσιαστική συμβολή, στο να μειωθεί το πολύ μεγάλο έλλειμμα ιστορικής αυτοσυνειδησίας και ιστορικής αυτεπίγνωσης που βαραίνει τις πλάτες μας και τις πλάτες του ελληνικού λαού. Ρωτούν όλοι, αναρωτιούνται, γιατί ο λαός δεν ξεσηκώνεται. Είναι μια εύκολη και άδικη κριτική. Εγώ πάντα αναρωτιέμαι, έχουμε απολύτως συνειδητοποιήσει τι μας συμβαίνει; Ποιο είναι το βάθος αυτής της κρίσης που περνάμε; Δεύτερον, έχουμε απαντήσει με απόλυτη σαφήνεια, γιατί μας συμβαίνει; Αν δεν απαντήσουμε σ’ αυτά τα δυο, ποτέ δεν θα βρούμε πώς θα βγούμε από το βαθύ τροϊκανό χαντάκι στο οποίο έχουμε πέσει. 

Τι μας συμβαίνει; Σαφώς, αυτό που περνάμε δεν είναι μόνο μια εφιαλτική οικονομική κρίση. Κάτι έχει τελειώσει. Μια Ελλάδα δεκαετιών, έχει τελειώσει. Πίσω από αυτή την εφιαλτική οικονομική κρίση, υπάρχει μια βαθύτατη πολιτιστική κρίση, μια κρίση που έχει αγγίξει το ίδιο το πολιτιστικό μας κύτταρο. Να το σκεφτούμε λίγο αυτό τι σημαίνει. Κρίση που έχει αγγίξει την ηθική, την πνευματική, την αξιακή μας υπόσταση. Που αν δεν αντιδράσουμε γρήγορα, μπορεί να αγγίξει την ταυτοτική μας υπόσταση. Που αυτή συνδέεται με την ίδια την έννοια της ανεξαρτησίας μας ως λαού, της ύπαρξής μας ως ανεξάρτητου λαού. Θέλει πολύ φως για να δούμε αυτό το βάθος του τι μας συμβαίνει. 

Επειδή δεν υπάρχει χρόνος, θα πω τουλάχιστον, ότι το σύστημα της μεταπολίτευσης, από ένα σημείο και πέρα, γύρισε ανάποδα. Στα συστήματα, λιγότερο ή περισσότερο δημοκρατικά ή αυταρχικά, υπάρχει μια λογική τάξη. Τα κόμματα και το κράτος, υπάρχουν για να υπηρετούν την κοινωνία. Η εξουσία της μεταπολίτευσης, από ένα σημείο και πέρα, γύρισε ανάποδα, γιατί; Αυτοί που εξουσίαζαν μετετράπησαν σε νομείς της εξουσίας. Σε άγριους νομείς, μάλιστα. Όταν όμως γίνεσαι νομέας της εξουσίας, αντιστρέφεται η λογική τάξη των πραγμάτων. Δεν υπάρχουν τα κόμματα και το κράτος για την κοινωνία, αλλά η κοινωνία για τα κόμματα και το κράτος. Έφαγαν οι κύριοι, το μεδούλι της κοινωνίας, σε μια εποχή που ερχόταν η μεγάλη οικονομική κρίση. Και αντί αυτοί να προετοιμάσουν τον ελληνικό λαό να αντισταθεί στην επερχόμενη κρίση, της έφαγαν το μεδούλι και η κοινωνία έπεσε στο τροϊκανό χαντάκι. 

Πώς βγαίνουμε τώρα απ’ αυτό το χαντάκι; Εγώ θα πω δύο μόνο προϋποθέσεις, τα υπόλοιπα σκεφτείτε τα εσείς. Δεν κινείται ο λαός! Μα πότε κινείτε ο λαός; Ένας λαός κινείται όταν υπάρχει κινούσα ιδέα που θα βάλει φωτιά στην ψυχούλα του. Μια κινούσα ιδέα, η οποία θα τον συναρπάσει, θα τον συνεγείρει για να τους σαρώσει. Αυτή την κινούσα ιδέα θα την πούμε πιο διανοουμενίστικα, στρατηγική αντίληψη για να βγούμε από τα αδιέξοδά μας. Τι είναι αυτό το στρατηγικό δια ταύτα; Πρέπει να είναι κάτι το πάρα πολύ απλό. Να είναι σαφές, να είναι κρουστικό, για να είναι πειστικό, να το πάρει ο κόσμος, να το κάνει τραγούδι και αυτό να τον οδηγεί.

Αλλά για να βγει αυτή η κινούσα ιδέα, θέλει κινούν συλλογικό υποκείμενο. Ας πούμε, τηρουμένων των αναλογιών, αν δεν υπήρχε Φιλική Εταιρεία, η κινούσα ιδέα της ανεξαρτησίας και ελευθερίας, δεν θα έπαιρνε σάρκα και οστά. Θέλει ένα κινούν υποκείμενο, πρωτοποριακό, για να γίνει η ίδια η κοινωνία συλλογικό υποκείμενο της Ιστορίας της και να πάρει τη μοίρα της στα χέρια της. 

Εκεί ακριβώς είμαστε τώρα. Και αυτό είναι το μεγάλο χρέος, αυτό που χρωστάει η πολιτική πρωτοπορία που λέγεται ριζοσπαστική Αριστερά. Οφείλει να υφάνει, να διατυπώσει, σαφώς, κρουστικά, συναρπαστικά, την κινούσα ιδέα, την στρατηγική. Να ετοιμαστεί η ίδια, για να ηγηθεί αυτής της πορείας. Η διακυβέρνηση μιας χώρας δεν είναι παίξε – γέλασε. Και μιας χώρας, μ’ αυτήν την τεράστια κρίση κι αυτούς τους δαίμονες που έχουν επιπέσει και θα επιπέσουν πιο πολύ επάνω όταν θα γυρίσει η φορά των πραγμάτων. Θα πάρουμε την κυβέρνηση. Το θέμα είναι να μην έρθει αυτή η κυβέρνηση ως ένα αντί, ως απόρριψη των άλλων, να έρθει ως επιλογή αυτού που είμαστε εμείς και να ξέρει ο λαός καλά, το κόστος που θα πρέπει να σηκώσει στις πλάτες του. Να του ξεκαθαριστεί. Τι θέλεις, αργό θάνατο μέσα από την τροϊκανή υποτέλεια ή θέλεις αργή επιστροφή, με μεγάλο κόστος, ματώνοντας, όπως οι Ηπειρώτισσες ανέβαιναν στο έπος του 40 τις κορφές, ξυπόλητες, μέσα στο χιόνι. Ναι, να ματώσεις, αλλά να κάνεις τι όμως; Για να βγεις σε μετατροϊκανό ξέφωτο. Και εκεί υπάρχει δρόμος, αριστερός, κεντρώος, δεξιός. 

Αυτό είναι το μεγάλο χρέος. Να ετοιμαστούμε για να βγούμε από το χαντάκι. Να βγούμε σε ξέφωτο και να μπορέσουμε να υφάνουμε την μοίρα μας.